Śledź nas na:



Eklezjologia - starotestamentalne korzenie prawdy o Kościele

Lud Boży: w Starym Testamencie figura Kościoła; wypełnienie obietnicy starotestamentowej /Am/ w Nowym Testamencie; w hebr: HAM - znaczenie szczepowo-rodowe, jest Ludem pielgrzymującym, którego przewodnikiem jest Bóg.

Federacja pokoleń: Izrael ludem Dwunastu pokoleń. Liczba dwanaście miała szczególne znaczenie w myśleniu, starożytnym. Jest to liczba kosmiczna znaków zodiaku, miesięcy w roku, liczba okrągła, wyrażająca całość.

Reszta święta: wiąże się z wyborem, podziałem i sądem. Istnienie swe zawdzięczał Izrael postępującemu procesowi zróżnicowania. Pierwszym wybranym był Noe (Rdz), potem Abraham został oddzielony od ludów (Rdz 12,1 nn). W ten sposób postępuje proces redukcji i eliminacji: Lot /Ammonici i Moabici/, Izmael /Izmaelici/, Ezaw /Edomici/ tak, iż w końcu „Dom Jakuba" mógł być nazwany „resztą" i „wybranymi do zbawienia.

Miasto święte: Świątynia, Syjon, Jeruzalem - oznaczenie miejsca przebywania Boga. Od momentu wygnania Izrael i Jerozolima utożsamiają się: Izrael /Juda/ po powrocie z wygnania zamieszkał Jeruzalem i okolicę najbliższą. „Reszta" została utożsamiona z tą garstką, która powróciła z wygnania (Ezd, Ne) Syjon stał się w rzeczywistości „resztą" pozostawioną przez Boga (Iz) uległ przekształceniu w optyce profetyczno-eschatologicznej (Za). "Syjon" i "Jeruzalem" zaczęto używać jako terminów paralelnych i synonimicznych z nazwą „Izrael" (Iz; So; Ps) „Jakub" (Lm), „Lud Boży" (Iz; Mi; Jr) i „wspólnota świętych" (Ps). „Jeruzalem", „Syjon", „Izrael", „Jakub" zostały oderwane od swego kontekstu geograficznego i historycznego, a przekształcone w symbole Ludu Boże­go, Królestwa Bożego, reprezentujące całą wspólnotę w całym świecie i we wszystkich czasach. Jeruzalem miała ogromne znaczenie dla diaspory nawet geograficzno historyczne, jako ośrodek i punkt zborny rozproszonych. W Nowym Testamencie Jeruzalem pozostaje symbolem Kościoła jako Ludu Bożego (Hbr). Jest ono oblegane i atakowane ze wszystkich stron, lecz zostaje nietknięte w swej istocie (Ap; Hbr). Jesteśmy wszyscy na drodze, która prowadzi do Niebiańskiego Jeruzalem (Ap).

Królestwo Boże: nowotestamentalne pojęcie Królestwa Bożego jest głęboko zakorzenione w Starym Testamencie. Powszechna władza królewska Boga, która w szczególniejszy sposób dotyczy Izraela, jest przede wszystkim faktem obecnym. Opiera się na mocy zbawczej Boga Prawdziwego i jest opisywana w sposób analogiczny do czynności stwórczej Boga (Iz); Jahwe jest Królem Izraela o tyle, o ile jest jego stworzycielem i odkupicielem. Od chwili wyjścia z Egiptu Izrael stał się „terytorium" Boskiego panowania (Ps) od tej chwili Jahwe jest Królem Izraela w sposób szczególny (Wj). Izrael w odróżnieniu od narodów pogańskich dobrowolnie uznawał to panowanie Boga nad sobą i podporządkowywał się Jego woli. Królestwo Boże było rzeczywistością nie tyle polityczno-terytorialną, ile raczej etyczno-religijną.

 

Izrael wobec Boga

Izrael jest Ludem Bożym o tyle, o ile znajduje się w szczególnym odniesieniu do Boga, który staje się „Bogiem Izraela". Jahwe, jest tym Bogiem, który rzeczywiście istnieje, JEST, dla swego ludu w swoim ludzie, poprzez swój lud i wzajemnie Izrael istnieje poprzez i dzięki swemu Bogu, jest własnością Boga, partnerem przymierza z Bogiem, świątynią Boga.

Własność Boga: Izrael istnieje dzięki swemu Bogu, dzięki Jego działaniu. Stanowi własność Boga jako Jego stworzenie, dzieło wykonane przez Niego samego. Do Izraela odnoszone są trzy charakterystyczne określenia czynności stwórczej Boga: stworzyć, uczynić, ukształtować. Wyprowadzając z niewoli egipskiej Jahwe uwolnił Izraela (Pwt; 2 Sm; Mi; Wj; Ps). Jahwe wybrał Izraela na swą własność (Pwt), czyli powołał go (Oz), wydzielił Izraela z Egiptu i innych narodów (Kpł; 1 Krl).

Partner Przymierza z Bogiem: Jako „sługa" i „syn", „oblubienica" i „towarzyszka" Jahwe Izrael staje wobec Boga w roli partnera. To wyrażone poprzez „Przymierze". Jahwe jest Bogiem Przymierza z Izraelem, Izrael jest Ludem Przymierza z Jahwe. Słowa: „I wezmę sobie was za mój lud i będę waszym Bogiem" (Wj 6,7), „będę waszym Bogiem, a wy będziecie moim ludem" (Kpł 26,12) brzmią analogicznie do starożytnych umów małżeńskich, adopcyjnych, legitymacyjnych na Wschodzie. Wzajemne powiązanie w życiu i wspólnocie opiera się na wzajemnej miłości: Jahwe kocha Izraela a Izrael kocha Jahwe jako swego Boga, bo został pierwej przezeń umiłowany.

Sanktuarium Boga: Jahwe w Starym Testamencie jest Emanuelem, czyli „Bogiem z nami" (Iz). Bóg towarzyszy Izraelowi na pustyni (Wj; Pwt). Izrael stając się niewierny Przymierzu, traci jednocześnie obecność Boga i odwrotnie, tzn. im silniejsze ma być Nowe Przymie­rze w czasach mesjańskich, tym głębsza i skuteczniejsza ma być wówczas obecność. Miejscem najszlachetniejszym, wokół którego spotykał się lud izraelski. Przymierza, aby sprawować kult religijny, a jednocześnie miejscem szczególnej obecności Boga w pierwszej podróży przez pustynię był „namiot spotkania", a potem w Ziemi Obiecanej świątynia jerozolimska.. Następnie Izrael coraz bardziej utożsamiał się z Jerozolimą, z „tronem Jahwe". Lud Boży staje się świątynią - sanktuarium. Rzeczownik „Kościół", po grecku „EKKLESIA" w Starym Testamencie nigdzie nie oznacza budowli, lecz zawsze Lud Boży i to zebrany dla kultu, wspólnota kultowa. Izrael okazuje się Ludem bliskości Bożej (Ps; Pwt). W służbie religijnej Bóg objawia swoją wolę, staje się obecny, jako „Bóg tronujący na Izraelu", Izrael zawsze korzystał z pokuty ożywiającej i oczyszczającej z grzechu, co jest podstawową rzeczą dla zjednoczenia z Bogiem.

 

Posłannictwo Izraela

Lud wśród ludów: W jednym i tym samym Starym Testamencie uniwersalizmowi Jahwisty i Deuteroizajasza stoi na przeciw partykularyzm Deuteronomium i Priesterkodexu. Dzieje Izraela są ośrodkiem całych dziejów powszechnych. Na mocy swego wyboru i oddziele­nia Izrael jest „Ludem Świętym", co jednak nie przeszkadza, że przyswoił sobie niektóre elementy od narodów sąsiednich.

Lud pośredniczący: Izrael istniał dla ludów i do nich był skierowany. Izrael został wybrany dla zbawienia. Izrael ukazuje ludom chwałę Jahwe, jego moc i potęgę. Idea ta jest bliska zwłaszcza dwu wielkim prorokom okresu wygnania, Ezechie1owi i Deuteroizajaszowi. Izrael stanowi sanktuarium Jahwe, Bóg staje się obecny w świecie wśród narodów, Izrael staje ośrodkiem uświęcenia. Izrael ma być w świecie źródłem błogosławieństwa dla ludów. Izrael ma współpracować z Bożym planem zbawienia, jako pośrednik królewski, prorocki i kapłański, ofiarując na każdy czas swe modlitwy za rodzaj ludzki, wstawiając się i wielbiąc Boga.

Powszechność zbawienia: Wszyscy powinni poznać Jahwe, Boga prawdziwego. Syjon przy końcu czasów, jako miejsce obecności Boga wśród swego ludu, wzniesione ponad wszystkie kraje sąsiednie, stanie się sakramentem obecności Bożej, obejmującej i odnawiającej cały świat.

 



Zobacz także