Śledź nas na:



Eklezjologia - starotestamentalne korzenie prawdy o Kościele

Kościelnotwórcze akty Jezusa

W działalności Jezusa Chrystusa dostrzega się szereg inicjatyw o charakterze eklezjotwórczym:

  • głoszenie i realizowanie Królestwa Bożego,

  • wybór i powołanie Uczniów,

  • Ostatnia Wieczerza w procesie budowania Kościoła,

  • wydarzenia paschalne w procesie budowania Kościoła.

Skąd jest Kościół? Jakim prawem powstał? (dotykamy Boskiego pochodzenia Kościoła, także w wymiarze zewnętrznym). Wskazujemy, więc na inicjatywy eklezjotwórcze Jezusa Chrystusa:

Problem Królestwa Bożego:

Mk 1,15: "Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię!" To hasło stanowi o myśli przewodniej nauczania Jezusa z Nazaretu. Jezus wskazuje na zapoczątkowanie Królestwa Bożego, przybliża jego rzeczywistość poprzez szereg przypowieści. Trzeba też odnosić słowa z Krzyża "...wykonało się...", jak również rozmowę z Apostołami o Królestwie Bożym po Zmartwychwstaniu.

Nowy Testament określa tę rzeczywistość pojęciami: basileia tu theu (hebrajskie: malkut Jahwe). Używa się też innych pojęć: Królestwo niebieskie (basileia ton uranoi), królestwo sprawiedliwości, prawdy i pokoju.

[Leon Difur] w Słowniku Teologicznym podaje pojęcie Królestwa Bożego. W Starym Testamencie spotyka się element obiektywno - rzeczowy, którym raz jest kosmos, bo Bóg króluje jako Stwórca, gdzie indziej Naród Wybrany, bo Bóg jest Królem, który urzeczywistnia się w Przymierzu z Narodem i jeszcze gdzie indziej Jahwe jest Królem wszystkich ludów. Prorok Izajasz podaje, że Jezus Chrystus jest Światłem na oświecenie pogan.

Element dynamiczny Królestwa Bożego, który możemy nazwać realną władzą, którą Bóg wykonuje przez swoich następców, upoważnionych przez gest namaszczenia (problem teokracji ST).

Element moralny Królestwa Bożego, który obejmuje obowiązek posłuszeństwa ludu wobec Jahwe, który najwymowniej określony jest w zasadach Przymierza.

W rozumieniu Jezusa Chrystusa, w swej istocie Królestwo Boże jest zbawiającym wkroczeniem Boga w świat i dlatego na przykład znakami Królestwa Bożego są cuda, manifestujące obecność i moc, ale także władzę Boga, co objawia się w czynach Jezusa Chrystusa, np. wypędzanie złych duchów. W tym Królestwie, które jest wkroczeniem Boga z mocą w świat, a znakiem jest władza, istotą rolę odgrywa Jezus Chrystus jako Mesjasz. To Królestwo, któremu początek daje Jezus Chrystus, które znaczone jest szeregiem czynów (wypędzanie duchów, uzdrawianie), realizowane przez Jezusa, jest aktualnie się realizujące - tu i teraz. Głoszone i realizowane Królestwo Boże dzieje się w doczesności. Wymiar doczesny (historyczny) Królestwa Bożego, które głosi Jezus Chrystus, znajduje odzwierciedlenie w licznych przypowieściach (przeciw skrajnemu eschatologizmowi):

Mt 13, 24-30 - przypowieść o chwaście,

Mt 13, 47-52 - przypowieść o sieci,

W tych przypowieściach mieszczą się dwa etapy realizowania Królestwa Bożego: a) wzrastanie dobrej i złej pszenicy (obecnie w doczesności), b) czas ostateczny, gdy pszenica zostanie oddzielona od kąkoli. Rzeczywistość obecna (a) i przyszła (b).

Jak należy pojmować charakter eschatologiczny Królestwa Bożego?

  • nie można Królestwa Bożego pojmować w kategoriach skrajnego eschatologizmu, bo nie utożsamia się z końcem świata, ani z nową rzeczywistością, łączącą się z końcem świata,

  • eschatologizm Królestwa Bożego należy widzieć w trzech etapach:

  • Rzeczywistość obejmującą życie i działalność Jezusa z Nazaretu,

  • Rzeczywistość między śmiercią Jezusa a końcem świata,

  • Etap ostateczny wypełnia się na końcu czasów.

Związek Królestwa Bożego z Kościołem, można powiedzieć za Lumen gentium, że Kościół jest rzeczywistością społeczną, instytucjonalną, jest nośnikiem Królestwa Bożego, Królestwo Boże dociera do ludzi poprzez Kościół, realizuje się w Kościele, jako np. uświęcenie człowieka w sakramentach, głoszenie Słowa Bożego, stając się faktem, rzeczywistością.

Vaticanum II: Kościół to pielgrzymujący Lud Boży - wymiar historyczny i eschatologiczny. Kościół zmierza do pełni. Swój cel i sens osiąga w eschatologii w czasie przyszłym, a więc Królestwo Boże realizuje się w eschatologii.

Dominus Jesus: Kościół Chrystusa istnieje rzeczywiście jako namacalny Kościół, który uwiarygodnia się w wyznaniu wiary, sakramentach i sukcesji apostolskiej. Do społeczności Kościoła włączeni są Ci, którzy przepełnieni Duchem Chrystusa przyjmują naukę Kościoła, uczestniczą w sakramentach, uczestniczą w jedności z papieżem.

Wybór i powołanie apostołów

Drugą inicjatywą eklezjotwórczą Jezusa Chrystusa jest wybór i powołanie Apostołów. Jest to jedna z pierwszych Jego inicjatyw, został a więc podkreślona i wyakcentowano to, że Jezus Chrystus powołał ich, by byli z Nim i aby mógł ich posłać (określenie celu) dla głoszenia Królestwa Bożego. Ta grupa została nie tylko powołana Przez Jezusa Chrystusa, ale także została otoczona szczególną troską z Jego strony, zwłaszcza w zakresie poznania prawdy, co potrzebne było do tego, aby nauka Jezusa mogła stać się nauką Apostołów i nauka Apostołów nauką Jezusa. Trzeba wspomnieć, że poza rolą świadków, do której zostali powołani Apostołowie, Jezus Chrystus zapowiada, że staną się uczestnikami władzy, a więc ustanawia ich podmiotem władzy. To, co ustanawia wypełnia poprzez nakazy misyjne.

Ostatnia Wieczerza

Ostatnia Wieczerza antycypuje Kościół, jako rzeczywistość zbudowanej i ukonstytuowanej. Wieczerza została przygotowana i przeprowadzona w nawiązaniu do wydarzeń w Izraelu, jak uczta paschalna, wyjście z Egiptu, zawarcie nowego Przymierza (najważniejsze akcenty). Uczta paschalna nawiązuje do ceremoniału ofiary, będącej znakiem zawarcia Przymierza Jahwe z Narodem Wybranym. Uczta paschalna odbywała się zawsze w społeczności (nigdy indywidualnie), w rodzinie, po to, by w tej społeczności doświadczyć Izraela w sensie dogmatycznym, aby oddawać cześć Jahwe (Jezus w grupie Dwunastu).

W odniesieniu do Kościoła Ostatnia Wieczerza ma kluczowe znaczenie, ponieważ Dwunastu obecnych na tej Wieczerzy (liczba symboliczna) zapowiadają uniwersalną obecność mesjańską. Mamy Jezusa, który składa się w ofierze za nasze grzechy, Baranek - ofiara Nowego Przymierza.

Jakie jest znaczenie wydarzeń paschalnych, jak śmierci, zmartwychwstania i zesłania Ducha Świętego w procesie ustanawiania Kościoła?

Wydarzenie śmierci, wydarzenie Krzyża jest momentem obiektywnego Odkupienia. Wydarzenie Krzyża jest spełnieniem tego, co Jezus obiecywał i przepowiadał (np. zapowiedzi na Taborze). Słowa z Krzyża wykonało się są znakiem spełnienia tego, po co przyszedł. Obiektywne zbawienie dokonało się w Męce i śmierci, złożeniu ofiary na drzewie krzyża wyniszczył samego siebie, był posłuszny aż do śmierci. Baranek Nowego Przymierza - Przymierze zostało dokonane w Jezusie Chrystusie. Można mówić, że z punktu widzenia tych wydarzeń, na fundamencie Przymierza, zostało ukończone, przez fakt śmierci, budowanie Kościoła. To, co zapowiedzieli prorocy Jeremiasz i Ezechiel, spełnia się w wydarzeniu Krzyża.

Wydarzenie zmartwychwstania jest manifestacją tego, że dzieło zbawienia osiągnęło swój skutek, ofiara została przyjęta. Jezus Chrystus wszedł do chwały, jako Kyrios - Pan. Chwała Jezusa Chrystusa stała się zapoczątkowaniem chwały ludzi, a uczestniczenie w zmartwychwstaniu i chwale jest nadzieją chrześcijan.

Wydarzenie zesłania Ducha Świętego - bez tego wydarzenia Kościół byłby w jakiś sposób "niedokończony", bez należnego wyposażenia. Zesłanie Ducha Świętego jest promulgacją Kościoła, tzn., że wydarzenie zesłania Ducha Świętego sprawia, że zbawienie dokonane przez Jezusa Chrystusa staje się dostępne ludziom, którzy uwierzą w Niego i przyjmą chrzest. Zesłanie Ducha Świętego czyni posługiwanie Kościoła skutecznym posługiwaniem; jeśli Kościół jest narzędziem, to jest skutecznym narzędziem. W mocy Ducha Świętego zachowana jest tożsamość depozytu Objawienia, moc trwania w prawdzie. Kościół, który został ukształtowany został też uzdolniony przez Ducha Świętego.

Żyjemy i działamy w mocy Ducha Świętego. W Lumen gentium nr 5 akcentuje się wymiar pneumatologiczny Kościoła w aspekcie jego uprawnień do działania.

Z tej perspektywy różnych wydarzeń eklezjotwórczych Jezusa Chrystusa można mówić o inicjatywach przedpaschalnych i paschalnych Jezusa Chrystusa. Poprzez te inicjatywy Kościół został ustanowiony i wyposażony w swoim wymiarze strukturalnym, ukazany i ogłoszony wobec świata w stanie embrionalnym. Ten Kościół i taki Kościół, jaki został ukształtowany i uposażony przez Jezusa Chrystusa mocą Ducha Świętego, w okresie popaschalnym aż do czasów dzisiejszych, rozwija się nie zmieniając swej tożsamości, przechodząc przez różne uwarunkowania historyczne.

Naszym zadaniem jest to, aby starając się rozumieć, jaki Kościół został stworzony przez Jezusa Chrystusa, utożsamić się z nim, a nie z ruchami i Kościołami, których początek jest wątpliwej jakości.



Zobacz także